Council of Europe

Demokratik vatandaşlık ve insan hakları eğitiminin (DVE/İHE) amacı nedir?

Demokratik vatandaşlık ve insan hakları eğitimi, insanların içinde bulundukları topluluklarda – gerek yerel ya da ulusal gerekse uluslar arası düzeyde – etkili bir rol oynayabilmeleri için onlara yardımcı olacak bilgi, anlayış, beceri ve tutumları kazandırmayı amaçlar. İnsanların kendi hak, sorumluluk ve görevleri konusunda nasıl bilgi alabileceklerini gösterir ve çevrelerinde olup bitenleri etkileyebileceklerini ve bir fark yaratabileceklerini fark etmelerini sağlar.

DVE/İHE nedir?

Demokratik Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi sadece okullarda verilen vatandaşlık dersiyle sınırlı değildir: küçük çocuklardan yüksek okullarda ve üniversitelerde okuyan genç erişkinlere yönelik tüm eğitim biçimlerini ve yetişkin eğitimi, mesleki eğitimi ve işyerlerini de içine alır. Bu amaçla kampanyalar yürüten grupların çalışmaları ve çocuklara yönelik internet sayfalarının içeriğinde DVE/İHE’yi görebilirsiniz. Bu eğitim salt oy kullanmayı öğrenmekle ilgili değildir. Aynı zamanda aile içindeki sorunları şiddete başvurmadan çözebilmeyi ya da çocuk bahçesindeki anlaşmazlıkları adil ve makul bir şekilde çözmeyi öğrenmektir. Ortamlarını temiz ve güvenli kılmak için komşuların bir araya gelmesidir.

Neden DVE/İHE’ye ihtiyacımız var?

Demokratik vatandaşlık bir beceridir ve becerilerin öğrenilmesi gerekir. Bir çok okulda eskiden temel hükümet yapıları öğretilirdi: okulların bir çoğu öğrencilerinin içinde yaşadıkları toplumda bir sesi olabileceğini ve bunun neden önemli olabileceğini düşünmezdi. Demokrasi kelimesi Yunancada “insanlara ait” anlamına gelen kelimeden gelmektedir. Ancak yapılan çalışmaların çoğu Avrupa çapında insanların yavaş yavaş siyasi sistemlerinden uzaklaştırıldıklarını ve haklarından mahrum edildiklerini göstermektedir. İnsanlar artık siyasetçilere güvenmiyor, politik kurumlar konusunda kafaları karışık ve oy kullanmanın ne kadar değerli olduğu konusunda şüphe duyuyorlar.

DVE/İHE gençlere nasıl yardımcı olur?

Çocuklar ve gençler seçimlerde oy kullanacak ya da herhangi bir yerde jüri konumunda çalışacak yaşta olmayabilir, ancak onların hak ve görevleri vardır ve görüş bildirme hakkına da sahiptirler. DVE/İHE çocuklara ve gençlere gelecekle ilgili bilgi verirken aynı zamanda okulda ve aile yaşantılarında kullanacakları becerileri de öğretir.

Peki ya yetişkinler?

Birçok yetişkin “politika” olarak gördükleri konulara karşı ilgilerini yitirmiştir. Siyasi partilerden hoşnut değildirler ve siyasi temsilcilerinin kendilerinden ve hissettiklerinden uzaklaştırıldığını düşünmektedirler. Ancak yine de birçok insan çevrelerindeki dünyaya karşı ilgilidir – örneğin yerel hastanelerle, çevreyle ya da hayvanlara uygulanan şiddetle ilgili kampanyalar yürütürler. DVE/İHE bu insanların nasıl toplumda etki sahibi olacaklarını görmelerine yardımcı olabilir.

İnsanların kendilerini ifade edememelerine neden olan başka engeller de vardır. Bazı kadınlar, örneğin, erkeklerin baskın olduğu bir arka plana sahipse oy kullanma şansına sahip olamayabilir ya da topluma dahil olamayabilir. Özürlüler ve daha yaşlı insanlar seslerini duyurmakta zorlandıkları için engelleniyor olabilirler. DVE/İHE hem onların güven kazanması hem de toplumun geri kalan kesimlerinin gözlerinin ve kulaklarının açılması için çalışır.

Avrupa Konseyi neden bu alanda çalışıyor?

Avrupa Konseyi en eski ve en büyük Avrupa kurumudur. 47 üye devletiyle Avrupa’nın coğrafi alanının hemen hemen tamamını içine almakta ve bu ülkelerde yaşayan 800 milyondan fazla insanın yaşamına dokunmaktadır. Konsey Avrupa vatandaşlarının insan haklarının, demokrasinin ve hukukun üstünlüğünün koruyucusudur: Avrupa’da DVE/İHE’nin gözetimini yapacak en uygun yapıdır.

Demokrasi, İnsan Hakları ve Eğitimle ilgili bazı fikirler

"Bazılarının düşündüğü gibi, demokrasinin temelinde özgürlük ve eşitlik olacaksa, buna erişmenin en iyi yolu, yönetimi herkesin sonuna kadar aynı ölçüde paylaşmasıdır." Aristo (M.Ö. 384 – M.Ö. 322)

"Eğitim dünyayı değiştirmek için kullanabileceğiniz en kuvvetli silahtır." Nelson Mandela

"Dünyada görmek istediğiniz değişim siz olun". "Demokrasiyi koruyabilmek için insanlarda hassas bir bağımsızlık, kendine saygı ve birlik duygusu olmalıdır." "Demokrasi ruhu dışarıdan dayatılamaz. İnsanların içinde olması gerekir. Gerçek bir demokraside her erkek ve kadının kendi adına düşündüğü varsayılır ". Mahatma Gandhi

"Oy kullanmak, bir şeyi protesto etmek adına boykot yaptığınızda sorunun çözülemediği hatta tam tersine daha da kötüye gittiği birkaç durumdan biridir." Jane Auer, Amerikalı Yazar

"Dünyayı tehlikeli bir yer haline getirenler, kötülük yapanlar değil, yapılanları sadece seyredip hiç bir şey yapmayanlardır." Albert Einstein

"Sorumluluk sadece ülkelerimizin liderlerinde ya da belirli bir işi yapmak için tayin edilen veya seçilen kişilerde değildir. Her birimiz birey olarak sorumluyuz. Örneğin barış bireylerle başlar. Kendi içimizde barış hüküm sürüyorsa, çevremizdekilerle de barış içinde oluruz." Dalai Lama

Vatandaşlığın çeşitli yönleri

Demokratik vatandaşlık sadece vatandaşların yasal statüleriyle ve bu statünün getirdiği oy kullanma hakkıyla sınırlı değildir. Demokratik bir toplumda sürdürülen yaşamın tüm yönlerini içine alır. Bu nedenle demokratik vatandaşlık, aralarında sürdürülebilir kalkınma, özürlülerin toplum hayatına katılımı, terörün önlenmesi ve bir çok alanın bulunduğu geniş bir yelpazeyi içine almaktadır.